IV ZAŚLUBINY Z WISŁĄ W DĘBLINIE (zdjęcia, wideo)

Dęblin już czwarty raz zaślubił Wisłę. 19 września 2020 roku, podczas Europejskich Dni Dziedzictwa – została uroczyście odsłonięta replika słupa zaślubin. Wykonali ją Piotr Gola i Alfred Kochnke z Pucka. Fundatorem jest Instytut Pamięci Narodowej. Słup został posadowiony na terenie Miejskiego Domu Kultury w Dęblinie, nad brzegiem rzeki Wisły. Uroczystości patronowały: Małgorzata Gosiewska – Wicemarszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej  oraz Beata Siedlecka – Burmistrz Miasta Dęblina.

W uroczystości odsłonięcia Słupa Zaślubin z Wisłą w Dęblinie uczestniczyli: Wicemarszałek Sejmu RP- Pani Małgorzata Gosiewska, Burmistrz Dęblina- Pani Beata Siedlecka, Burmistrz Miasta Puck- Hanna Pruchniewska, Zastępca Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej- Pan Mateusz Szpytma, Szef Operacji Morskich – Dowódca Komponentu Morskiego – wiceadmirał Krzysztof Jaworski, Wiceprezes Zarządu Głównego Ligi Morskiej i Rzecznej oraz GrotmaszT Bractwa Kaphornowców – kmdr SG Marek Padjas, Prezesi Okręgów i Oddziałów LMiR: Edward Szpoczek, Elżbieta Kasińska, Gabriela Antos, Dyrektor Miejskiego Domu Kultury w Dęblinie- pani Monika Żmuda oraz Paweł Pawłowski- Dyrektor Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie. Słup został poświęcony przez ks. płk Mariusza Stolarczyka- proboszcza Parafii Wojskowej pw. Matki Bożej Loretańskiej w Dęblinie. Po odsłonięciu słupa, podpisane zostały okolicznościowe Akty potwierdzające to wydarzenie.

Uroczystemu odsłonięciu słupa zaślubin towarzyszyła ceremonia Zaślubin z Wisłą w Dęblinie, którą prowadził kmdr SG Marek Padjas – Wiceprezes Zarządu Głównego Ligi Morskiej i Rzecznej. W roli generała broni Józefa Hallera wystąpił Sławomir Jodełka, w asyście uczniów z Ogólnokształcącego Liceum Lotniczego w Dęblinie i tancerek z Zespołu Mała Rewia Taneczna. Oprawę muzyczną zapewniła Orkiestra Wojskowa z Dęblina pod kierownictwem kapelmistrza kpt. Andrzeja Greszty. Licznie zebrani mieszkańcy Dęblina i Powiatu Ryckiego dokonali uroczystej przysięgi  Na wierność Królowej Polskich Rzek.

Druga część wydarzenia miała miejsce nad rzeką Wisłą, a rozpoczęły się od wspólnego odśpiewania „Hymnu do Bałtyku”. Poczet sztandarowy LMiR w składzie: dowódca Elżbieta Kasińska, chorąży Zbigniew Krzysztofiak, asysta Gabriela Antos razem z pododdziałem uczniów OLL oraz dęblińskiej młodzieży udał się na wiślaną skarpę aby tam w obecności znamienitych gości i licznie zebranej publiczności wygłosić słowa ślubowania.

Następnie w wiślanych falach zostały zamoczone flagi czterech miast: Dęblina, Kołobrzegu, Wyszkowa i Pucka, bandera LMiR oraz sztandar Ligi Morskiej i Rzecznej. Wspólnie odśpiewano pieśni „Morze nasze morze” oraz „Płynie Wisła Płynie”. Nad rzeką pojawił się także lotniczy akcent w postaci przelotu historycznego samolotu Fi 156 Storch, który pilotował pan Błażej Piech -Mistrz Świata w klasie WL1 (motolotnie jednoosobowe). W powietrze wystrzeliły flary.

Wydarzenie wpisało się w obchody Roku Stulecia Zaślubin Polski z Morzem. Ten akt patriotyczny z 10 lutego 1920 roku miał wielkie znaczenie dla odradzającego się wówczas kraju, był świadectwem więzi Polaków z morzem, a także symbolicznie otworzył nasz kraj na szeroki świat.  Przysięga na wierność królowej polskich rzek nawiązywała do tegorocznego hasła Europejskich Dni Dziedzictwa „Moja droga”.

Ceremonia zaślubin z morzem zdobyła sobie w społeczeństwie polskim ogromną popularność. Puck i Kołobrzeg to miasta zaślubinowe. Symbolika ta stała się symbolem Polski morskiej. Wkrótce tematykę ściśle morską poszerzono o tematykę innych ważnych wód, przede wszystkim Wisły W 1924 roku Liga Żeglugi Polskiej zmieniła nazwę na Ligę Morską i Rzeczną. Dotyczyło to także symboliki zaślubin. Zrodziły się nowe skojarzenia i nowe ceremonie.

W czasie siódmego zlotu sokolstwa polskiego w Poznaniu w dniach od 28 czerwca do 1 lipca 1929 roku odegrano scenę alegoryczną Zaślubiny Wisły z Bałtykiem. Drukarnia św. Wojciecha w Poznaniu na zlecenie Związku Towarzystw Gimnastycznych Sokół wydała w związku z tym kolorową pocztówkę ze sceną alegoryczną i napisem: Zaślubiny Wisły z Bałtykiem.

Oryginalną patriotyczną ceremonię zrealizowano w Warszawie w czasie drugiego zjazdu Polaków z różnych stron świata, odbytego w dniach 5-13 sierpnia 1934 roku. Przybyło kilka tysięcy osób, najwięcej bo aż 2870 z Niemiec. Znakiem Związku Polaków w Niemczech było Rodło, zaprojektowane przez Janinę Kłopocką i przyjęte przez władze związku w 1924 roku. Rodło przedstawia bieg Wisły z Krakowem.

Na zjazd przywieźli Polacy z Niemiec dziesiątki biało-czerwonych sztandarów ze znakiem Rodła. Przedefilowali przed zamkiem i udali się na Wybrzeże Kościuszki nad Wisłą. Tam, przy Moście Średnicowym, odbyły się zaślubiny Rodła z Wisłą. Poczty sztandarowe podchodziły do brzegu rzeki i zanurzały w jej wodzie swoje sztandary.

Ten historyczny akt szeroko opisywała prasa polska krajowa i liczne gazety polskie wychodzące w Niemczech. Uczestnikom zjazdu w dniu 12 sierpnia pokazywano Gdynię. W czasie zjazdu ogłoszono powstanie Światowego Związku Polaków z Zagranicy.

Poprzez symboliczne zaślubiny z rzeką Wisłą chciano przedstawić „drogę” jaką pokonały ważne postacie dla historii naszego kraju, m.in. gen. broni Józef Haller, podkreślając zasługi jednej z najstarszych organizacji społecznych, integrujących Polaków, żyjących do 1918 roku w trzech zaborach, a których wspólne dążenia doprowadziły do powrotu niepodległej Polski nad Morze Bałtyckie i otwarcia Polski na świat – Ligi Morskiej i Rzecznej.

Była to także okazja do prezentacji „naszej drogi”-  wiślanej drogi wodnej, która biegnie przez całą Polskę do Bałtyku, łącząc mieszkańców 8 województw, w tym mieszkańców Dęblina. Wisła w swojej historii odrywała dużą rolę w transporcie, obecnie wykorzystywana w sportach wodnych i żegludze turystycznej.

Wydarzeniem towarzyszącym było otwarcie wystawy poplenerowej „Wiślane krajobrazy” uczestników warsztatów malarstwa zorganizowanych przez Miejski Dom Kultury. Swoją książkę „zaślubiny z morzem w Pucku 1920” prezentował  pan Józef Wąsiewski. Na stoisku Poczty Polskiej można było zakupić walory filatelistyczne (karty, znaczki) z okolicznościowym datownikiem. Mieszkańcy mogli także zapoznać się z ofertą i uzbrojeniem Wojsk Obrony Terytorialnej (22 Batalion lekkiej Piechoty), wziąć udział w zajęciach edukacyjnych przygotowanych przez Piracką Przygodę i warsztatach ceramicznych oraz obejrzeć spektakl „Balladyna”. Odbyło się także zakończenie sezonu wodnego na Przystani w Dęblinie.

Specjalnie z okazji Zaślubin z Wisłą, żołnierze z 1 batalionu drogowo mostowego przygotowali pokaz ćwiczeń ewakuacji z terenów zagrożonych na pojazdach typu PTS.

Marek Padjas